Συμβουλές για παντρεμένες το 1966

 

Βρήκα κατά τύχη μια σελίδα με παλιομοδίτικες συμβουλές για παντρεμένες γυναίκες. Βρίσκεται μέσα στον οδηγό μαγειρικής του διάσημου μάγειρα Νίκου Τσελεμεντέ κι έχει συνταχθεί το 1966 από την Βασίλισσα Ελισάβετ της Ρουμανίας, που χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο Κάρμεν Σίλβα. 

Παραθέτω το κείμενο ολόκληρο με την ορθογραφία του:

"1. Μην αρχίσεις ποτέ λογομαχίαν, και αν ακόμη έλθη χωρίς να την περιμένεις, να τηρής σιωπήν και να είσαι βεβαία ότι η συστολή σου θα σου δώση την νίκην.

2. Μη λησμονής ότι είσαι σύζυγος ενός ανθρώπου και όχι ενός Θεού. Επομένως, μην παραξενεύεσαι δια τας αδυναμίας του.

3. Μη ζητής από τον σύζυγόν σου χρηματικά ποσά ανώτερα των δυνάμεών του.

4. Εάν βλέπης ότι ο σύζυγός σου δεν έχει καρδιά, μη λησμονής ότι έχει στομάχι. Να τον περιποιήσαι και να είσαι βεβαία ότι θα κατακτήσεις και την καρδιά του

5. Να προσπαθής, σε δεδομένη ευκαιρία, να επιβάλλεται η γνώμη του συζύγου σου. Αυτό και εκείνον εξυψώνει και εσένα δεν σε ζημιώνη.

6. Να παρακολουθείς εις τας εφημερίδας κάθε τι το ενδιαφέρον και όχι μόνον τα μυθιστορήματα και τα σκάνδαλα. Αυτό και τον σύζυγό σου θα ευχαριστή και επί πλέον θα είσαι ενήμερη, ώστε να ημπορής να τον βοηθήσης, εις μίαν απορίαν του

7. Πρόσεξε ώστε να μην πληγώσης ποτέ τον σύζυγό σου ούτε με λόγους, ακόμη και εις την πλέον ζωηράν φιλονεικίαν.

8. Από καιρού εις καιρόν, λέγε εις τον σύζυγόν σου ότι είναι πρότυπο συζύγου. Είναι ένα φιλοφρόνημα που θα τον ευχαριστήση. Να ομολογής δε ότι έχεις και συ τα ελαττώματά σου.

9. Εάν ο σύζυγός σου είναι έξυπνος, να είσαι η σύντροφός του. Εάν υστερεί πνευματικώς, να είσαι η φίλη του και η σύμμαχός του.

10. Προπαντός να σέβεσαι την μητέρα του συζύγου σου. Μη λησμονής ότι την ηγάπησε προτού αγαπήση εσένα."

Συμφωνώ με τις συμβουλές 2, 3, 6, 7, 8 κι 9. 

Αντιλαμβάνομαι τόσο ότι  το κείμενο είναι γραμμένο πριν 55 χρόνια, όσο  και ότι  η ίδια η Κάρμεν Σύλβα είναι μέλος ιδιαιτέρως συντηρητικών παραδόσεων όπως είναι γενικότερα οι μοναρχικές,  οι οποίες προκρίνουν παντού την ιεραρχία αφού σε αυτήν στηρίζονται. Ωστόσο δεν ξέρω αν πρέπει να γελάσω ή να κλάψω με τις υπόλοιπες συμβουλές της που μάλλον ξεφεύγουν από τα όρια της λογικής όλων των εποχών και φλερτάρουν με τον παραλογισμό. 

Τι να σημαίνει το 1. "μην αρχίσεις λογομαχία κι αν ακόμα έρθει, να τηρείς σιωπή κι η συστολή σου θα σου δώσει την νίκη"; Λογομαχία δεν μπορεί να υπάρξει όταν ο ένας σιωπά κι ο άλλος μιλάει  μόνος του, όλες οι μάχες - και οι λεκτικές- θέλουν δύο μέρη. Εκτός εάν η Κάρμεν εννοεί ακόμα και σε ένα αυταρχικό μονόλογο παραλήρημα του άντρα, η γυναίκα να αδρανεί αφήνοντάς τον να μιλάει μέχρι να κουραστεί.  Θεωρητικά η συμβουλή δεν είναι πολύ άσχημη, αλλά η εκτέλεσή της φαίνεται δύσκολη: η υπομονή έχει τα όριά της. 

Τι άραγε σημαίνει το 5. "να προσπαθείς σε δεδομένη στιγμή να επιβάλλεται η γνώμη του συζύγου σου, αυτό κι εκείνον εξυψώνει κι εσένα δεν σε ζημιώνει"; Σε μια συζήτηση με διάσταση απόψεων, ο στόχος είναι αλλά και πάντα ήταν η σύγκλιση και η χρυσή τομή. Σε καμία εποχή δεν ήταν σωστό ο ένας να επιβάλλεται, πόσο μάλλον να προσπαθείς εσύ, η γυναίκα, να επιβληθεί ο σύζυγος. 

Πολύ θλιβερή είναι η συμβουλή 4. " Εάν βλέπης ότι ο σύζυγός σου δεν έχει καρδιά, μη λησμονής ότι έχει στομάχι". Κατά την γνώμη μου όποιος δεν έχει καρδιά αλλά έχει στομάχι, να μην παντρευτεί καθόλου, να προσλάβει μαγείρισσα καλύτερα. Ο γάμος δεν είναι τρόπος για να βρεις υπηρέτρια. 

Όσο για την συμβουλή 10 σχετικά με την πεθερά, νομίζω πως δεν ευσταθεί. Υπάρχουν γυναίκες που αξίζουν τον σεβασμό κι άλλες που δεν τον αξίζουν, νέες ή ηλικιωμένες, άγνωστες ή συγγενείς μας, καμιά φορά ακόμα κι η μάνα μας. Ο σεβασμός δεν εξασφαλίζεται με τίτλους, κερδίζεται μέσω της πραγματικής σχέσης. 

Συμπέρασμα από τα λόγια της Κάρμεν Σύλβα; Ευτυχώς που το 1966 ήταν 55 χρόνια πριν κι ευτυχώς, πέρασε.