ΜΑΓΙΟ ΚΑΙ ΦΕΜΙΝΙΣΜΌΣ

Να' μαστε στην αρχή του καλοκαιριού και στις πρώτες εξορμήσεις στην παραλία. Γνωρίζουμε σήμερα πια όλοι μας πως η παραλία είναι δημόσιος χώρος στον οποίο όλοι έχουν δικαίωμα, άσχετα με την ηλικία τους, την φυσική τους κατάσταση και την αρτιμέλειά τους. Ναι, όμως μια που τα σώματα είναι ημίγυμνα στην παραλία, το θέμα του μαγιό, δηλαδή του απο-καλυπτικού ή του καλυπτικού μαγιό, πώς το αντιμετωπίζει ο φεμινισμός; 

Φαίνεται πως υπάρχουν πολλές διαφορετικές σχολές σκέψης στο ζήτημα αυτό και η επικρατέστερη λέει πως οι γυναίκες πρέπει να φοράνε ό,τι θέλουν, με την ησυχία τους. Ναι, ασφαλώς αυτό είναι το όραμα για ένα ιδανικό κόσμο, οι γυναίκες να μπορούν να φοράνε όσο αποκαλυπτικά ή καλυπτικά μαγιό επιθυμούν, χωρίς κατακραυγή για την επιλογή τους και χωρίς ενοχλήσεις από ανθρώπους που σεξουαλικοποιούν την επιλογή τους ή τις εγκαλούν για σεμνοτυφία και πουριτανισμό. 

Αυτό θα μπορούσε να είναι το τέλος του κειμένου, ή ακόμα καλύτερα, θα μπορούσε να μην γραφτεί καθόλου κείμενο γιατί όλα αυτά τα ξέρουμε. Τι καθόμαστε και συζητάμε, το αυτονόητο; Οχι, δεν συζητάμε το αυτονόητο. Υπάρχει ένα πρόβλημα εδώ, το ότι η ελευθερία να φορέσεις ό,τι επιθυμείς είναι ένα ζήτημα και το πώς δημιουργείται η επιθυμία είναι ένα άλλο ζήτημα. Τι χρειάζεται η ελευθερία να ικανοποιείς την επιθυμία σου, όταν δεν είναι σίγουρο πως η επιθυμία είναι δικιά σου; Αυτό είναι ένα γενικό πρόβλημα που διακρίνω στα προτάγματα του φεμινισμού, όμως μην το δούμε γενικά, ας μείνουμε στο μαγιό. 

Το γνωρίζουμε όλοι πως η παραλία είναι ένα μέρος όπου τα σώματα εκτίθενται στην κοινή θέα, ημίγυμνα. Το ημίγυμνο είναι φορτωμένο με πολλά μηνύματα, της υγείας, της νεότητας, της φυσικότητας, της εκπόρνευσης, αλλά κυρίως με το μήνυμα της σεξουαλικότητας. Η σεξουαλικότητα του ημίγυμνου κατασκευάζεται από τα ΜΜΕ ως ερωτικός υπαινιγμός για τους άντρες θεατές, μέχρι σήμερα. Μεγάλο μέρος του φεμινισμού ασχολήθηκε με το πώς θα αποφύγουν οι γυναίκες την σεξουαλικοποίησή τους κάτω από το αντρικό βλέμμα, και πώς θα αποφύγουν την αστυνόμευση του σώματός τους από τους άντρες. 

Αυτά συζητιόταν έως προ λίγων ετών κι ακόμα συζητιέται, όμως νομίζω πως έχουμε περάσει στο επόμενο σταδιο που δεν το συζητάει κανείς: το κύριο πρόβλημα σήμερα είναι πώς θα αποφύγουν οι γυναίκες όχι την αστυνόμευση και τον περιορισμό της γύμνιας τους από τρίτους,  αλλά την αυτο-επιτήρησή τους στα πατριαρχικά πρότυπα περί αρκετά γυμνικής εμφάνισης στην παραλία και την αυτο-συμμόρφωσή τους σε αυτά. Κατά την γνώμη μου η γενικευμένη τάση των γυναικών για αποκάλυψη του σώματος στην παραλία, δεν είναι δικιά τους επιθυμία, είναι ένας καινούργιος τρόπος υποταγής στην Πατριαρχία, που βρίσκει ένα καινούργιο τρόπο να μεταλλαχθεί και να προβάλλει τις επιθυμίες της ως αντίσταση στην Πατριαρχία. 

Ναι, τα αποκαλυπτικά μαγιό δεν είναι γυναικεία επινόηση, ποτέ δεν ήταν, είναι αντρική και τελείως πατριαρχική, όπως η μόδα, όπως οι διαφημίσεις, όπως η ιδιοκτησία των ΜΜΕ. Έχουν τριπλή σκοπιμότητα: χορταίνουν το αντρικό μάτι με ημίγυμνα σώματα, επιτρέπουν τον χλευασμό όσων γυναικών δεν πληρούν τα ιδεώδη της γυναικείας ομορφιάς κι επιτρέπουν επίσης  την διαπόμπευση της γυναικείας σεξουαλικότητας, π.χ. στο γνωστό αστείο "Ενοχλείται για την διαρροή προσωπικών δεδομένων και το Μαράκι από το Περιστέρι που μόνο τις ωοθήκες δεν μας έδειξε στις φωτό από την παραλία". Αυτά τα μικρά μαγιό παίζουν σε όλα τα ταμπλό με λίγα λόγια, ανάλογα με την ποιότητα του άντρα θεατή. 

 Τα μικρά μαγιό θα μπορούσαν να είναι γυναικεία επινόηση, εάν συνδυαζόταν με φυσικότητα κι άνεση, δηλαδή εάν το ύφασμά τους ήταν τόσο που να μην σε αναγκάζει να το διορθώνεις κάθε τρεις και τόσο, εάν δεν δημιουργούσαν κινδύνους για το σώμα (π.χ. άμμο που μπαίνει εκεί που δεν πρέπει να μπει), εάν μπορούσαμε να τα φοράμε χωρίς να προβαίνουμε σε αποτριχώσεις full bikini και οπισθίων, εάν με λίγα λόγια ήταν εύχρηστα και δεν ήταν αναγκαία η κοστοβόρα και οδυνηρή προετοιμασία για το brazilian ready σώμα. Δεν έχει καμία λογική το να υποβάλλεσαι σε τέτοιους κόπους όσους χρειάζεται στην δικιά μας κοινωνία το μπραζίλιαν μαγιό, εάν το κάνεις για τον εαυτό σου. Τα μικρά μαγιό  θα μπορούσαν είναι δείγμα απελευθέρωσης, εάν ταυτόχρονα μίκραιναν τα αντρικά μαγιό μίκραιναν και οδηγούμασταν σε απενοχοποίηση του αντρικού/γυναικείου σώματος, δηλαδή όλων εξίσου. Τι καλύτερο από άντρες και γυναίκες που κυκλοφορούν με όσο λιγότερα γίνεται; Ισότητα. Όμως δεν συμβαίνει αυτό, κάθε άλλο, τα αντρικά μαγιό φτάνουν στο γόνατο χωρίς εξαιρέσεις, το αντρικό σώμα καλύπτεται και εμφανίζεται σοβαρό, με κύρος ακόμα και στην ακτή. Μόνο οι γυναίκες είναι θέαμα στην παραλία, διότι αυτές μόνο εκπληρώνουν τον σκοπό τους στην γη όταν γίνονται αξιοθέατα. Είναι διακοσμητικές. Οι άντρες έχουν άλλες αρμοδιότητες στην πατριαρχία, είναι η Ουσία, όχι η επιφάνεια. 

Το ξέρουν οι γυναίκες πως προσπαθούν να ικανοποιήσουν την αντρική επιθυμία για θέαμα; Το ξέρουν πως κάνουν τόσο κόπο για να γίνουν οι ίδιες το επιθυμητό θέαμα; Οχι, δεν το συνειδητοποιούν πλήρως. Ξέρουν πως "αυτά τα μαγιό είναι της μόδας". Πως θα τις περιγελάσουν εάν εμφανιστούν με μαγιό "μαμαδίστικο". Πώς στην παραλία "τις βλέπουν όλοι". Δεν συνειδητοποιούν πως όταν τα λένε όλα αυτά ήδη περιγράφουν τον εαυτό τους με τα μάτια του θεατή κι αντιμετωπίζουν την έξοδό τους στην παραλία ως εξετάσεις που πρέπει με κάποιο τρόπο να περάσουν, τουλάχιστον στο ότι είναι in και τουλάχιστον στο ό,τι σε οποιαδήποτε ηλικία δεν είναι πάντως ανοργασμικές και ξενέρωτες παλιομοδίτισσες ( γι αυτό, ορίστε ένα animal print στην μία, μία τρέσσα που κρέμεται πάνω από τη ευαίσθητη περιοχή στην άλλη, μια φάσα με BDSM τρουκ χιαστί ολόγυρα στον κορμό στην τρίτη). 

Μήπως παρόλα αυτά υπάρχουν γυναίκες που αυτά τα επιθυμούν για δικούς τους λόγους, άλλους, που δεν τους φαντάζομαι κι είναι αυτό το δικό τους γούστο, η έκφραση της δικιάς τους προσωπικότητας; Χμ.. μπορεί, θα φανεί σε βάθος χρόνου. Όσες είναι σήμερα 20 χρονών και φοράνε στρινγκ επειδή αυτή είναι η προσωπικότητά τους, είμαι έτοιμη να παραδεχθώ πως πράγματι έλεγαν την πλήρη αλήθεια εάν τις δούμε να φοράνε το ίδιο στρινγκ στα 40, όταν θα έχουν δυό παιδιά, σύζυγο και δουλειά.  Εάν το στρινγκ παραμείνει, τότε ναι, αυτή ήταν η προσωπικότητά τους, πάλεψαν και παλεύουν ακόμα για να την εκφράζουν ελεύθερα και δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους, ούτε από σύζυγο, ούτε από παιδιά. Εάν όμως το στρινγκ δώσει την θέση του στο φαρδύ μπικίνι, τότε απλώς κάθε εποχή το γούστο τους κι η προσωπικότητα τους ταιριάζει με ό,τι εγκρίνει ο κύριος άντρας της ζωής τους ως κατάλληλο γι αυτές και το όριο της της ελευθερίας στη έκφραση της προσωπικότητας τους, το θέτει εκείνος. Αυτό δεν είναι με κανένα τρόπο φεμινισμός, είναι η πολύ κλασσική παλιά Πατριαρχία. 

Δεν έχω να πω κάτι άλλο, βγείτε στην παραλία όπως νομίζετε, βουτήξτε, γελάστε, διασκεδάστε, κάντε ό,τι σας κατέβη. Όμως μην ξεχνάτε το ρητό μιάς γνωστής μου "για να ανακαλύψεις αν κάνεις ό,τι θες, βρες τι ήθελαν οι άλλοι να κάνεις". 

(γράφει η Melusine)

(ζωγραφική Duane Bryers)