Μητρότητα -Πατρότητα Α.Ε. (για την Αγορά)

Η μητρότητα είναι εδώ κι 100 χρόνια τουλάχιστον τομέας που ενδιαφέρει την Ιατρική, όχι μόνο από άποψη ελέγχου του σώματος των γυναικών αλλά και ως πηγή πλουτισμού. Το ενδιαφέρον της Ιατρικής έρευνας είναι διπλό, από την μια μεριά επιδιώκει να βοηθήσει τις γυναίκες να τερματίσουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, από την άλλη να αποκτήσουν παιδί όταν αυτό είναι αδύνατο εκ φύσεως. Συνολικά η προσπάθεια αυτή λέγεται "έλεγχος γεννήσεων".

Κανονικά ο όρος "έλεγχος γεννήσεων" έπρεπε να βάλει σε υποψίες το σύνολο του γυναικείου πληθυσμού, αμέσως μόλις πρωτακούστηκε. Το λογικό ερώτημα που έπρεπε να προκύψει είναι "Ποιός είναι αυτός που ασκεί τον έλεγχο και ποιό είναι το δικό του όφελος από αυτό;". Τον έλεγχο ασκεί απλούστατα το καπιταλιστικό περιβάλλον των εργαστηρίων τεχνολογίας / βιοτεχνολογίας κι οι ίδιοι οι γιατροί, ένας κόσμος ανδροκρατούμενος.

Οταν πρωτοπαρουσιάστηκαν τα νέα επιτεύγματα της Ιατρικής, της Γενετικής, της Βιοτεχνολογίας και της φαρμακοβιομηχανίας, οι γυναίκες τα χαιρέτισαν  όλα με ενθουσιασμό: το αντισυλληπτικό χάπι, τις εξελιγμένες αμβλώσεις, τον προγεννητικό έλεγχο,  τους τοκετούς με καισαρική τομή (που εξελίχθηκαν) ή  με επισκληρίδιο αναισθησία, την τεχνητή γονιμοποίηση, έως και πρόσφατα την γέννηση μέσω παρένθετης μητέρας. Μεγάλος αριθμός εφήβων κυρίως κοριτσιών και νέων γυναικών διευκολύνονται να τερματίσουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη με ασφάλεια -ή και πολλές διαδοχικές εγκυμοσύνες.  Ένα πλήθος γυναικών κι ανδρών που δεν μπορούσαν πριν να γίνουν γονείς διευκολύνονται, ο προγεννητικός έλεγχος δείχνει την υγεία του εμβρύου και πολύ σοβαρές ασθένειες, ενώ ο τοκετός γίνεται ανώδυνος. Οι υποψήφιες πελάτισσες των μαιευτήρων (που καμιά φορά είναι ισόβιες πελάτισσες, για διαφορετικούς λόγους την κάθε φορά),  δημιουργούνται ευκολότατα με ένα συνδυασμό έλλειψης σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία και την κοινωνική πίεση για τεκνοποιία αργότερα.

 Εκ πρώτης όψεως τα επιτεύγματα της ιατρικής φαίνονται όλα θετικά. Δεν είναι φυσικά, απλώς βρισκόμαστε μπροστά σε μια καινούργια αγορά που όλο κι επεκτείνεται, διότι φροντίζει να πλασάρει τα προϊόντα της με γυαλιστερό περίβλημα ώστε να τα κάνει επιθυμητά, αποσιωπώντας τα μειονεκτήματα τους και το πραγματικό συνολικό κόστος, ψυχικό και οικονομικό μαζί. Στον άλφα ή βήτα βαθμό τα προϊόντα αυτά θεωρούνται πια απαραίτητα ή και επιβάλλονται στις γυναίκες. Πληθώρα ζητημάτων ηθικής και δεοντολογίας εγείρονται γύρω από την χρήση αυτών των επιτευγμάτων, που ήδη έχουμε διαπιστώσει τα μειονεκτήματά τους, οπότε πρέπει να μπουν κάποιο κανόνες και περιορισμοί στην χρήση τους. Για ποια μειονεκτήματα μιλάω;

Έχουμε διαπιστώσει π.χ. ότι η καισαρική που επινοήθηκε ως τεχνική που έσωζε γυναίκες από θάνατο στην περίπτωση κυρίως μεγαλόσωμων μωρών (για την οποία ήδη υπήρχε από πριν ο υπαινιγμός της Ιατρικής κοινότητας πως με αυτόν τον τρόπο  ακυρώνουμε την διαδικασία της φυσικής επιλογής που προβλέπει η θεωρία της εξέλιξης, φέρνοντας στον κόσμο παιδιά που η φύση δεν επιτρέπει την επιβίωσή τους και τον πολλαπλασιασμό τους), χρησιμοποιείται κατά κόρον  από τους γυναικολόγους διότι τους αποδίδει διπλάσια αμοιβή από ό,τι ο φυσιολογικός τοκετός, με αποτέλεσμα στην Ελλάδα να φτάνει το το 56% των συνολικών τοκετών , σε κάποιες δε περιοχές το 83%, αντί για το 15% που είναι το ανώτατο επιτρεπτό σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. Γιατί δρουν ανεξέλεγκτοι οι μαιευτήρες;

Έχουμε διαπιστώσει ότι προς την Ελλάδα που η εξωσωματική γονιμοποίηση στοιχίζει περίπου 5.000 ανά προσπάθεια  κι έχει πολλούς Έλληνες ενδιαφερομένους, επειδή τα όρια σε όλα τα επιμέρους ζητήματα υπογεννητικότητας είναι χαλαρά, μετακινείται μεγάλος αριθμός ζευγαριών από άλλες χώρες με σκοπό να αναζητήσει ιατρική βοήθεια. Οι λόγοι μετακίνησης υπογόνιμων ζευγαριών για τη θεραπευτική αντιμετώπιση του προβλήματος τους ποικίλουν ανάλογα με τη χώρα προέλευσης τους. Στην Αίγυπτο, την Ιταλία και την Γερμανία απαγορεύεται η παρένθετη μητρότητα. Στην Ιταλία, Γερμανία, Ιαπωνία, Νορβηγία απαγορεύεται η δωρεά εμβρύων. Στις πιο πολλές χώρες της Ευρώπης επιτρέπεται η μεταφορά ενός μόνο ωαρίου, ενώ στην Ιταλία απαγορεύεται η κατάψυξη γονιμοποιημένη ωαρίου. Η Ελλάδα λοιπόν είναι η χώρα που η εθνική νομοθεσία των ενδιαφερομένων ζευγαριών ξεπερνιέται. Άραγε ποιοί είναι η ηθικοί κανόνες που ωφελούν τα ζευγάρια, τα παιδιά που γεννιούνται και την κοινωνία, οι δικοί μας ή των άλλων χωρών;

Εχουμε διαπιστώσει  ήδη πως στις περιπτώσεις των παρένθετων μητέρων που είναι μέρος της αγοράς της μητρότητας, και η μητέρα δεν είναι ελεύθερη να ζήσει όπως ζούσε πριν, αλλά και δημιουργείται δεσμός ανάμεσα στην μητέρα και το έβρυο που είναι δύσκολο να σπάσει. Είναι ηθικός κι ανθρώπινος ο δανεισμός μήτρας;

 Στην μεταθανάτια αναπαραγωγή, μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι ο  θανών επιθυμούσε να αφήσει απογόνους που θα μεγαλώσουν χωρίς την παρουσία του; Η απόφαση λαμβάνεται εν τη απουσία του. Έχει ο νεκρός άνδρας δικαίωμα στο σπέρμα του, μετά τον θάνατό του;

Σε όλες τις μονογονεϊκές επιλογές της τεχνητής γονιμοποίησης, είμαστε σίγουροι πως μεγαλώνουν ψυχικώς υγιή παιδιά όταν είναι από την αρχή  καταδικασμένα να ζήσουν με έναν γονιό, χωρίς καμία επαφή ή μνεία στον άλλον γονιό;

Στο ζήτημα της επιλογής του φύλου του παιδιού (προς το παρόν επιτρεπτό για κάποιους ιατρικούς λόγους κληρονομικών ασθενειών προς το ένα μόνο φύλο), είναι σωστό οι γονείς να παρεμβαίνουν στην Φύση και έως ποιού βαθμού; Θα μείνει το πατεντάρισμα τμημάτων του DNA και η χρήση τους κατά βούληση, θα μείνει εκεί ή θα προχωρήσει παραπέρα, δημιουργώντας φυλές εύρωστων παιδιών, απογόνους όσων μπορούν να πληρώσουν γι αυτό;

Συνολικά το ζήτημα της υποβοηθούμενης γονιμότητας, φαίνεται πως δεν δημιουργείται για να βοηθήσει τις γυναίκες να γίνουν μητέρες όταν δεν μπορούν εκ φύσεως, αλλά για λόγους κέρδους, αφού σε όλα αυτά τα επιτεύγματα έχουν πρόσβαση μόνο όσοι μπορούν να πληρώσουν το πολύ υψηλό τους κόστος. Εάν το δικαίωμα στην μητρότητα το αναγνωρίζουμε σε όλους, μήπως η πολιτεία οφείλει να χρηματοδοτεί πλήρως τις γυναίκες και τους άντρες που δεν δύνανται να τεκνοποιήσουν φυσικά;  

Κατά την γνώμη μου το ζήτημα της μητρότητας και της πατρότητας, έχει συνολικά πατριαρχική ανάλυση και καπιταλιστική πρακτική. Στηρίζεται στην βαθύτατη επιθυμία των ανδρών να αφήσουν απογόνους και ασκεί ισόβια πίεση στις γυναίκες που υποκύπτουν ή πείθονται σε πολύ περισσότερες περιπτώσεις από όσες φαίνονται με την πρώτη ματιά. Τα σώματα των γυναικών χρησιμεύουν ως αναπαραγωγικές μηχανές και χειραγωγούνται τόσο από τους μεμονωμένους άνδρες, όσο κι από τα εργαστήρια εξωσωματικής γονιμοποίησης. Να σημειωθεί ότι και οι ομοφυλόφυλοι άντρες επιθυμούν  απογόνους και συμμετέχουν στην χρήση της γυναικείας μήτρας ως εργαλείου για να κάνουν την δουλειά τους*. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να μην είναι ποτέ η γυναίκα ικανή να σκεφτεί και να αποφασίσει μόνη της τι θα κάνει με τον εαυτό της, να αποξενώνεται από το σώμα της, να απανθρωπίζεται συνολικά η διαδικασία της τεκνοποίησης -αφήνοντας όλο και μεγαλύτερα κομμάτια της σε ειδικούς- , να αντιμετωπίζεται η εγκυμοσύνη ως εμπόρευμα σε μικρό και μεγαλύτερο βαθμό, και παρά το ότι η πίεση είναι σε όλες τις γυναίκες ίδια τόσο για αντισύλληψη, όσο και για σύλληψη, οι κίνδυνοι για την υγεία είναι πολύ μεγαλύτεροι για τις φτωχές γυναίκες. Οι φτωχές ήδη χρησιμοποιούνται ως δανεικές μήτρες από πλούσιες γυναίκες που δεν θέλουν να χάσουν την σιλουέτα τους με ένα ακόμα παιδί, δηλαδή από πλούσιους άντρες που θέλουν κι άλλο παιδί, αλλά η διάσημη σύζυγός τους βάζει φρένο σε απαιτήσεις που θα καταστρέψουν το (πιθανότατα προσοδοφόρο λόγω διαφημίσεων κλπ) σώμα τους. 

Κατά την γνώμη μου το φεμινιστικό κίνημα κι οι γυναίκες πρέπει να διαμορφώσουν μια "πολιτική αναπαραγωγής" ώστε  να καθορίσουν ποιο είναι το καλύτερο για τις  ίδιες τις γυναίκες και να αγωνιστούν όλες μαζί για να το επιτύχουν, μακριά από τα κανάλια της Αγοράς. Εμείς οι γυναίκες δεν μπορούμε να παραδώσουμε στην Αγορά ή στο Κράτος την ευθύνη της αναπαραγωγικής υγείας μας αλλά και της ίδιας της ευημερίας μας ως κοινωνικά όντα, για όσο καιρό ακόμα θα ζούμε σε μια σεξιστική και πατριαρχική κοινωνία, που προκρίνει πάντα το φεουδαρχικών ακόμα αντιλήψεων συμφέρον των αντρών. Δεν μπορούμε επίσης να έχουμε καμιά εμπιστοσύνη στην πατριαρχική Αγορά που είναι έτοιμη να εργαλειοποιήσει όλα τα κομμάτια του γυναικείου σώματος, αφού  η μακρόχρονη ιστορία της μας έχει αποδείξει ότι θεωρεί τις γυναίκες αναλώσιμες (ενώ αφήνει την ίδια στιγμή το αντρικό σώμα ανέγγιχτο από κάθε είδους ταλαιπωρίες και παρεμβάσεις). Το φεμινιστικό κίνημα πρέπει να καθορίσει και να διευκρινίσει ενεργά τους τρόπους και τις προϋποθέσεις  υπό τις οποίες θα χρησιμοποιηθούν ή θα όχι  οι νέες τεχνολογίες, ποιές  είναι οι γυναίκες που τις χρειάζονται, ποιές είναι οι γυναίκες που θα έχουν πρόσβαση σε αυτές, με ποιο κόστος. ποιός θα πληρώνει το κόστος, κλπ. 

Με λίγα λόγια, το φεμινιστικό κίνημα γενικά πρέπει α) να βοηθήσει τις γυναίκες να ορίσουν την συμμετοχή τους στην αναπαραγωγική διαδικασία μόνες τους, κοιτάζοντας τις επιθυμίες τους και το συμφέρον τους, απενοχοποιώντας την άρνηση στην μητρότητα και  β) πρέπει ταυτόχρονα να βρει τρόπο όσες επιθυμούν να γίνουν μητέρες, να διευκολύνονται και να διατηρούν την καλή σωματική και ψυχική τους υγεία. 

Ας ελπίσουμε πως κάποτε θα έρθει η μέρα που οι γυναίκες θα αποφασίζουν ελεύθερα  για το σώμα τους και  για την πορεία τους σε αυτόν τον κόσμο.

(γράφει η Melusine)