O τύπος ανθρώπου που κάνει μόνο "πλακίτσα"

Ορίστε μια δημοφιλής φωτογραφία που έχει κάνει τον γύρο του διαδικτύου από τον Απρίλιο του 2017 έως και σήμερα. Η κοπέλα λέει:

"Σήμερα ο καθηγητής με ρώτησε πώς βλέπω τις λεσβιακές σχέσεις.

 Προφανώς "σε ταινίες υψηλής ευκρίνειας", δεν ήταν η σωστή απάντηση."

Με λίγα λόγια η μαθήτρια αξιοποίησε το ρήμα "βλέπω" που ο δάσκαλος χρησιμοποίησε μεταφορικά, για να φτιάξει μια απάντηση  εξυπνακίστικη λες και το "βλέπω" ήταν κυριολεκτικό. 

Νομίζω ότι πολλοί είναι οι άνθρωποι που βλέποντας αυτήν την φωτογραφία γέλασαν "πω πω, τι του είπε, χαχαχα!". Δεν σταμάτησαν ούτε στιγμή να σκεφτούν ότι αυτή η πλακίτσα έγινε πρώτα από όλα στην τάξη  κι ασφαλώς θα διέκοψε το μάθημα από τα γέλια που προκάλεσε. Δεν σταμάτησαν να σκεφτούν ότι η μαθήτρια, αντί να πει την γνώμη της για το κοινωνικό ζήτημα των λεσβιακών σχέσεων (που προφανώς δεν το έχει σκεφτεί καθόλου, αλλιώς θα απαντούσε σοβαρά), απλώς είπε ότι της αρέσουν οι λεσβιακές σχέσεις,   αλλά στο πορνό, ευτελίζοντας έτσι το μάθημα και κατεβάζοντάς την συζήτηση από τον σοβαρό κοινωνικό και πολιτικό χώρο,  στον χώρο του θεάματος και της κουβέντας του καφενείου.

Ποιό είναι το πρόβλημα εδώ; Καταρχάς το ότι το μάθημα δεν είναι καφενείο. Το καφενείο είναι άλλος χώρος, οι κουβέντες εκεί γίνονται πολλές φορές χαλαρά και ακούγονται πολλά ανέκδοτα. Το Σχολείο είναι για να μαθαίνουμε πράγματα, να μαθαίνουμε να συζητάμε, να μαθαίνουμε να σκεφτόμαστε. Αν δεν κάνω λάθος, όλοι μας παρακαλάμε για ένα Σχολείο που θα μας τα προσφέρει αυτά κι ευγνωμονούμε όσους καθηγητές προσπαθούν να κάνουν σωστό μάθημα, με σοβαρές συζητήσεις. Ο άνθρωπος οφείλει να διαχωρίζει στον νου του πότε είναι ώρα για ανέκδοτα και πότε η ώρα για σοβαρή συζήτηση. 

Έπειτα, δεύτερο πρόβλημα είναι πως τα κοινωνικά και τα πολιτικά ζητήματα δεν είναι πλάκα, γι αυτό δεν πρέπει να τα διαπραγματεύεσαι ως αστεία, ως λογοπαίγνια, ως ευκαιρίες για να φανείς εξυπνούλης. Με αυτήν την τακτική, η είδηση υποβιβάζεται σε πληροφορία που μπαίνει στο μυαλό δυό δευτερόλεπτα και μετά χάνεται, χωρίς επεξεργασία από τον νου. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν εξασκηθεί στο να κάνουν πλάκα, αντιμετωπίζουν όλα τα ζητήματα με ευτράπελη διάθεση, έτοιμοι να αρπάξουν την παραμικρή ευκαιρία για μικρή διαστρέβλωση της γλώσσας, έτοιμοι να φτιάξουν μια ατάκα πιασιάρικη των 140 χαρακτήρων σαν του Twitter και να σχολιάσουν καυστικά το γεγονός. Ορισμένοι από τους ατακο-δημιουργούς έχουν γίνει πολύ διάσημοι κι οι αναρτήσεις τους κάθε μέρα κάνουν τον γύρο του Διαδικτύου. Ναι παιδιά, είστε εξυπνούληδες, αλλά η ατάκα δεν είναι ανάλυση, η ατάκα δεν είναι ολοκληρωμένη άποψη, η ατάκα δεν είναι τίποτα, γι αυτό χάνεται μέσα σε λίγες μέρες και δεν την αναζητά κανείς του χρόνου και του παραχρόνου.  Η ατάκα δεν έχει αντίκρυσμα μετά από λίγο καιρό διότι στηρίζεται στο πώς έγινε αντιληπτό ένα γεγονός μία δεδομένη στιγμή στον χρόνο. Ναι παιδιά, είστε ταχύτατοι στο να φτιάχνετε λογοπαίγνια, άλλοτε χρησιμοποιώντας τα λόγια των διασήμων κυριολεκτικά ενώ ήταν μεταφορικά ειπωμένα, κι άλλοτε μεταστρέφοντας το κυριολεκτικό σε μεταφορικό, όμως αν χρειαστεί να μας πείτε πάνω από μία πρόταση, ξέρετε αρκετές λέξεις; Μπορείτε να τις βάλετε σε σειρά και να βγει ένα πλήρες νόημα; Η ατάκα στα πολιτικά ζητήματα το μόνο που δείχνει είναι την αμηχανία του ατακαδόρου μπροστά στο σοβαρό ζήτημα,  ή (ακόμα χειρότερα) την ανικανότητά του να αντιληφθεί πως βρίσκεται μπροστά σε σοβαρό ζήτημα. 

Τρίτο πρόβλημα είναι πως υπάρχει μια γενιά ανθρώπων που έχει εξοικειωθεί τόσο με αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας, ώστε κάνει ολόκληρη συζήτηση με ατάκες χρησιμοποιώντας ερωταποκρίσεις με έτοιμες φρασούλες, παροιμίες, χονδροειδείς σεξουαλικούς υπαινιγμούς ανάμεσα, φράσεις από ταινίες διάσημων κωμικών (στα δικά μας, του Τσάκωνα ας πούμε) που υποτίθεται ότι είναι κάλτ και πασίγνωστες, πολιτικά συνθήματα του παρελθόντος και λοιπές σαχλαμαρίτσες. Η συζήτηση μετά από λίγο "ξεχειλώνει" φυσικά και ή σταματάει ή πάει αλλού για αλλού, κυρίως όμως, δεν γίνεται καμιά ουσιαστική συζήτηση ποτέ. Πώς να γίνει όταν χρησιμοποιείς συνέχεια γλωσσικά τρυκ κι  έτοιμα λόγια άλλων; Πώς να γίνει όταν δεν είσαι ικανός να διατυπώσεις με σαφήνεια, με δικά σου λόγια την δική σου γνώμη;

Με λίγα λόγια καλή είναι η πλακίτσα, αλλά η ζωή δεν είναι πλακίτσα. Διαχωρίστε την ώρα για αστεία, από την ώρα για σκέψη και συζήτηση. Προσπαθήστε να συγκεντρώσετε την δική σας σκέψη και να επεξεργαστείτε κάποιο ζήτημα πλήρως. Κάντε το καταρχάς για τον εαυτό σας κι έπειτα για λόγους συναναστροφής: δεν ξέρετε πού μπορεί να σας χρειαστεί. Μπορεί να πέσετε σε κάποιον που δεν θα σας ρωτήσει "πώς βλέπεις τις λεσβιακές σχέσεις" αλλά "ποια είναι η γνώμη σου για τις λεσβιακές σχέσεις" Τότε, τι θα πείτε; Πως υπήρξατε όλη την ζωή σας αστειάτορες;

(υπογράφει η Melusine)