Πόσο θετικό είναι το κίνημα body positive;
Τελευταία έτυχε δυο συνεχόμενα Σαββατοκύριακα να πάω σε χιπ χοπ συναυλίες. Εκεί, παρατήρησα πως υπήρχαν πολλά έφηβα κορίτσια και νέες γυναίκες γεμάτες- παχιές- πολύ παχιές, που φορούσαν κολάν και μικροσκοπικά μπλουζάκια με τιράντες -ή ακόμα και κοντά τοπ που άφηναν έξω την κοιλιά. Το ποσοστό των υπέρβαρων νέων γυναικών και έφηβων κοριτσιών στην συναυλία πρέπει να ήταν γύρω στο 30% του συνολικού γυναικείου πληθυσμού. Σε πρώτη φάση σκέφτηκα πως γίνομαι αυτόπτης μάρτυς σε ένα πολύ θετικό γεγονός, δηλαδή διαπιστώνω ότι το κίνημα body positive (δες θετικά το σώμα σου) προχωράει καλά, με αποτέλεσμα πράγματι οι υπέρβαρες γυναίκες να ενδυναμώνονται και να αισθάνονται αρκετή αυτοπεποίθηση ώστε να αποκαλύψουν το σώμα τους. Μετά, το σκέφτηκα λίγο περισσότερο γι αυτό αποφάσισα να γράψω αυτό το κείμενο.
Εχω την εντύπωση ότι το body positive έχει φύγει καταρχάς από τον αρχικό στόχο του, που ήταν να αποδεχθούν το σώμα τους όλες οι γυναίκες, άσχετα με τα κιλά τους (πολλά ή λίγα), το χρώμα του δέρματός τους, τις φυσικές τους ατέλειες, την ηλικία τους και το πέρασμα του χρόνου από πάνω τους. Ο στόχος ήταν η αποδοχή να οδηγήσει στην απελευθέρωση από πρότυπα περί ιδανικής ομορφιάς και αυτό να αυξήσει με την σειρά του την αυτοεκτίμηση της γυναίκας, να της επιτρέψει να εκφραστεί ελεύθερα στο ντύσιμο, στην σεξουαλική της δραστηριότητα κλπ, ώστε μετά, με ήδη υψηλό ηθικό να βελτιώσει ό,τι νομίζει πως χρειάζεται βελτίωση στην ζωή της. Επαναλαμβάνω πως ο στόχος ήταν να αυξηθεί η αυτοεκτίμηση μέσα στο κεφάλι της γυναίκας και να βρίσκεται εκεί, ο,τι κι αν φοράει, όλες τις ώρες της μέρας.
Η ελεύθερη έκφραση στο ντύσιμο τουλάχιστον δεν φαίνεται. Οι υπέρβαρες νέες γυναίκες του σήμερα που είναι ενδυναμωμένες σε σχέση με δεκα χρόνια πριν, φαίνεται πως μοιράζονται ένα μόνο πρότυπο ενδυματολογικής έκφρασης: το πολύ αποκαλυπτικό. Στις συναυλίες δεν υπήρχε καμία που να είναι καλυμμένη, κι ακόμα περισσότερο, δεν υπήρχε καμία που να φοράει φαρδιά ρούχα (δηλαδή τα χαρακτηριστικά ρούχα του χιπ-χοπ). Δεν υπήρχε καμία με κοντά μαλλιά, αγορίστικα. Δεν υπήρχαν γυναίκες χωρίς μακιγιάζ ή χωρίς πολύ μακριά νυχιά με περίπλοκο μανικιούρ. Είναι λίγο ύποπτη αυτή η ταύτιση ενδυματολογικών επιθυμιών, κυρίως όταν δεν συναντάται στις λεπτές συνομήλικες γυναίκες που βρίσκονται στην ίδια συναυλία. Γιατί συμβαίνει άραγε αυτό; Θα έλεγα πως οι σημερινές νέες υπέρβαρες γυναίκες απλώς υποκύπτουν στην αόρατη πίεση της σεξουλικοποιημένης Κοινωνίας μας για ορατή σεξουαλικότητα, σεξουαλικότητα που το καθήκον της είναι να γίνεται αντιληπτή από μακριά, να επιδεικνύεται, να προσφέρεται ως θέαμα στα μάτια όλων. Έχει ανέβει η αυτοεκτίμησή τους τόσο ώστε να διεκδικούν το μερίδιό τους στην ερωτική ζωή πολύ δυναμικά, δεν έχει ανέβει όμως τόσο ώστε να πιστεύουν οι ίδιες πως η αυτοεκτίμησή τους και η αρετές τους μπορούν να γίνουν αντιληπτές χωρίς την έκθεση του σώματός τους στο δημόσιο βλέμμα. Είναι απλώς συνειδητοποιημένες σχετικά με το "τι παίζει" στην κοινωνία στα ερωτικά, και προσαρμόζονται.
Φυσικά, έχουν δίκιο, σωστά καταλαβαίνουν, το παιγνίδι ήδη είναι στημένο και άνισο.
Το body positive κίνημα ξεκίνησε με τις καλύτερες προδιαγραφές από το φεμινιστικό κίνημα, όμως γρήγορα εκφυλίστηκε από τον καπιταλισμό. Ο καπιταλισμός που σπρώχνει τους πάντες στην κατανάλωση, αφού πρώτα βομβάρδισε το μυαλό των ανθρώπων με ελκυστικότατες διαφημίσεις για σαβούρες φαγητά και κατέστησε το Big mac συνηθισμένη λύση διατροφής, ή τις σοκολάτες υποκατάστατο του σεξ /αντίδοτο στην κατάθλιψη κι άλλες σαχλαμάρες, αφού έπεισε τον κόσμο ότι η Κόκα Κόλα, ένα γλυκό αναψυκτικό πάει με όλα, επομένως και με κάθε φαγητό, αφού δηλαδή δημιούργησε τις υπέρβαρες γυναίκες, έπιασε το Body positive, το δάγκωσε στον λαιμό και το μετέτρεψε σε ένα παιγνίδι νέου τύπου κατανάλωσης, διότι είδε μέσα του μια χρυσή ευκαιρία: νέο target group για πληθώρα προϊόντων -ειδικώς ορισμένων εταιρειών που συνέδεσαν το όνομά τους με τo Body positive και προτιμήθηκαν έναντι άλλων ομοειδών προϊόντων, όπως το Dove. Στην συνέχεια, περισσότερα άτομα για τις μανικουρίστες, τις κομμώτριες, τις αισθητικούς, τους δερματολόγους που κάνουν αποτρίχωση λέιζερ. Ευρύτερο αγοραστικό κοινό για τα προϊόντα μακιγιάζ και περιποίησης, πολύ περισσότερες πελάτισσες για τις εταιρείες εσωρούχων που έφτιαξαν λεπτεπίλεπτα και τολμηρά εσώρουχα σε μεγάλα νούμερα.
Αν νομίζετε πως υπερβάλλω να θυμίσω πως είκοσι χρόνια πριν δεν υπήρχε πουθενά στρινγκ σε XXL, τα πόδια με πιο πολλά κιλά κιλά κλείνονταν σε παπούτσια με φαρδιά και σταθερά λουράκια, χωρίς πεντικιούρ κι άλλες φανταιζί λεπτομέρειες που τραβούσαν επιπρόσθετη προσοχή πάνω τους, ασφαλώς δεν υπήρχε κολάν για περιφέρεια πάνω από 100 πόντους, και οι μπούκλες και τα πολύχρωμα χτενίσματα ήταν εντελώς ανήκουστες σε γυναίκες με παχουλό πρόσωπο. Ακολούθησαν βέβαια οι μεγάλες εταιρείες έτοιμων ενδυμάτων με ειδικές σειρές για τα μεγάλα νούμερα, όλα τα ρούχα με το κάτι τι τους, όλα κάπως "γουστόζικα". Δημιουργήθηκε εκ του μηδενός δισεκατομμύρια τζίρος που πριν δεν υπήρχε, αφού πριν οι γυναίκες με τα πιο πολλά κιλά φορούσαν πολύ μετρημένα ρούχα και δεν στόλιζαν σχεδόν τίποτα πάνω τους.
Το Body positive κίνημα δεν έχει αλλάξει τους ουσιαστικούς τομείς της ζωής των υπέρβαρων γυναικών που χρειάζονται αλλαγή, π.χ την πρόσβασή τους στην εργασία. Εξακολουθούν να μην βρίσκουν δουλειά στις καφετέριες, εκεί που το πάλι αποκαλυπτικό αλλά λεπτό σώμα είναι το επιθυμητό για τους εργοδότες (παρά το ότι, δεν παίζει κανένα ρόλο το πόσα κιλά είναι αυτός που σε σερβίρει). Ακόμα και σε δουλειές που το κύριο ζήτημα είναι το μυαλό, αρκεί ένα υπερβολικό βάρος για να απολυθείς εάν έχεις κάποια σχέση με το κοινό (έχω γνωστή μου που δούλευε σε Τράπεζα, της έβαλαν κάποιους ανέφικτους στόχους ως πρόσχημα και την απέλυσαν και η ίδια μου είπε πως η γνώμη της ήταν πως την απέλυσαν γιατί είχε παρει 20 κιλά που δεν τα έχανε, παρά το ότι της είχαν κάνει συστάσεις). Ακόμα και σε δουλειές που δεν έχει καμία σημασία πως είσαι π.χ. στα σούπερ μάρκετ, πάλι είναι δύσκολο να βρεις δουλειά διότι οι εργοδότες πιστεύουν πως τα υπέρβαρα άτομα είναι δυσκίνητα. Τι μένει λοιπόν για δουλειά στις υπέρβαρες και body positive γυναίκες; Το Δημόσιο και η δουλειά στο σπίτι.
To Body positive κίνημα, μένοντας στην επιφάνεια και εκφυλισμένο προς όφελος των πωλήσεων, αποφεύγει να ρίξει το βλέμμα του στο αληθινό πρόβλημα της παχυσαρκίας, δηλαδή στο πρόβλημα της υγείας, το οποίο παραμένει και αυξάνει, σύμφωνα με τις μετρήσεις σε όλον τον δυτικό κόσμο, ειδικά σε παιδιά κι εφήβους. Στην δική μας χώρα τα άτομα έως 18 χρονών είναι υπέρβαρα σε τριπλάσιο ποσοστό από την Αμερική, τα κορίτσια συγκεκριμένα σε ποσοστό 38% του συνόλου. Για την ακρίβεια, όχι απλώς αποφεύγει, αλλά τηρεί σιγή ιχθύος για το θέμα της υγείας, πολλές φορές ισχυριζόμενο πως η συζήτηση για την παχυσαρκία βλάπτει τον ψυχικό κόσμο των γυναικών και πως οι γυναίκες ήδη γνωρίζουν το καλό τους. Συμφωνώ, μπορούν να γνωρίζουν το καλό τους και να αποφασίσουν αυτές ποιό είναι, εάν τους δοθεί η ευκαιρία να σκεφτούν καθαρά, αντί να υποβάλλονται σε αυτόν τον καταιγισμό διαφημίσεων που τις ωθεί στην υπερκατανάλωση των εμπορευμάτων που στολίζουν ό,τι μπορεί να στολιστεί.
Οι μαύρες πλούσιες μπούκλες, ή το ξανθό ομπρέ, τα ακρυλικά νύχια με στράς, το άι- λάινερ, το σκούρο κόκκινο κραγιόν, τα μαύρα ημιδιαφανή κολάν που αφήνουν να φαίνεται το πικάντικο στρινγκ, δεν αλλάζουν την συνολική εικόνα του σώματος, δεν ανοίγουν τις πόρτες στην αγορά εργασίας, δεν βελτιώνουν την υγεία της υπέρβαρης γυναίκας. Ακόμα και στον ερωτικό τομέα, είμαι σίγουρη πως ανάμεσα σε αυτές γυναίκες που παίζουν το παιγνίδι της αποκαλυπτικής και στολισμένης εμφάνισης, υπάρχουν μερικές που θα ήθελαν η αυτοεκτίμησή τους να μπορεί να γίνει αντιληπτή χωρίς να αναγκαστούν να βάλουν το κολάν και το ελαστικό μπλουζάκι που δείχνει και το πλούσιο στήθος τους αλλά και το πάχος στην κοιλιά τους. Δεν χρειάζεται να αναφέρω καθόλου ότι η αποκάλυψη του σώματος ως τακτική είναι έτσι κι αλλιώς μη βιώσιμη λύση καθώς περνούν τα χρόνια και προστίθενται δεκαετίες στο σώμα.
Επομένως, μήπως είναι η ώρα το φεμινιστικό κίνημα να αναθεωρήσει και επαναδιατυπώσει τους στόχους του Body positive κινήματος και να διαχωρίσει την θέση του από την Αγορά; Αν δεν το κάνει ο φεμινισμός, ποιός θα το κάνει; Μόνο για το φεμινιστικό κίνημα οι γυναίκες δεν είναι ούτε εμπόρευμα, ούτε θέαμα, αλλά άνθρωποι.
(γράφει η Melusine)
Φυσικά, έχουν δίκιο, σωστά καταλαβαίνουν, το παιγνίδι ήδη είναι στημένο και άνισο.
Αν νομίζετε πως υπερβάλλω να θυμίσω πως είκοσι χρόνια πριν δεν υπήρχε πουθενά στρινγκ σε XXL, τα πόδια με πιο πολλά κιλά κιλά κλείνονταν σε παπούτσια με φαρδιά και σταθερά λουράκια, χωρίς πεντικιούρ κι άλλες φανταιζί λεπτομέρειες που τραβούσαν επιπρόσθετη προσοχή πάνω τους, ασφαλώς δεν υπήρχε κολάν για περιφέρεια πάνω από 100 πόντους, και οι μπούκλες και τα πολύχρωμα χτενίσματα ήταν εντελώς ανήκουστες σε γυναίκες με παχουλό πρόσωπο. Ακολούθησαν βέβαια οι μεγάλες εταιρείες έτοιμων ενδυμάτων με ειδικές σειρές για τα μεγάλα νούμερα, όλα τα ρούχα με το κάτι τι τους, όλα κάπως "γουστόζικα". Δημιουργήθηκε εκ του μηδενός δισεκατομμύρια τζίρος που πριν δεν υπήρχε, αφού πριν οι γυναίκες με τα πιο πολλά κιλά φορούσαν πολύ μετρημένα ρούχα και δεν στόλιζαν σχεδόν τίποτα πάνω τους.
Το Body positive κίνημα δεν έχει αλλάξει τους ουσιαστικούς τομείς της ζωής των υπέρβαρων γυναικών που χρειάζονται αλλαγή, π.χ την πρόσβασή τους στην εργασία. Εξακολουθούν να μην βρίσκουν δουλειά στις καφετέριες, εκεί που το πάλι αποκαλυπτικό αλλά λεπτό σώμα είναι το επιθυμητό για τους εργοδότες (παρά το ότι, δεν παίζει κανένα ρόλο το πόσα κιλά είναι αυτός που σε σερβίρει). Ακόμα και σε δουλειές που το κύριο ζήτημα είναι το μυαλό, αρκεί ένα υπερβολικό βάρος για να απολυθείς εάν έχεις κάποια σχέση με το κοινό (έχω γνωστή μου που δούλευε σε Τράπεζα, της έβαλαν κάποιους ανέφικτους στόχους ως πρόσχημα και την απέλυσαν και η ίδια μου είπε πως η γνώμη της ήταν πως την απέλυσαν γιατί είχε παρει 20 κιλά που δεν τα έχανε, παρά το ότι της είχαν κάνει συστάσεις). Ακόμα και σε δουλειές που δεν έχει καμία σημασία πως είσαι π.χ. στα σούπερ μάρκετ, πάλι είναι δύσκολο να βρεις δουλειά διότι οι εργοδότες πιστεύουν πως τα υπέρβαρα άτομα είναι δυσκίνητα. Τι μένει λοιπόν για δουλειά στις υπέρβαρες και body positive γυναίκες; Το Δημόσιο και η δουλειά στο σπίτι.
To Body positive κίνημα, μένοντας στην επιφάνεια και εκφυλισμένο προς όφελος των πωλήσεων, αποφεύγει να ρίξει το βλέμμα του στο αληθινό πρόβλημα της παχυσαρκίας, δηλαδή στο πρόβλημα της υγείας, το οποίο παραμένει και αυξάνει, σύμφωνα με τις μετρήσεις σε όλον τον δυτικό κόσμο, ειδικά σε παιδιά κι εφήβους. Στην δική μας χώρα τα άτομα έως 18 χρονών είναι υπέρβαρα σε τριπλάσιο ποσοστό από την Αμερική, τα κορίτσια συγκεκριμένα σε ποσοστό 38% του συνόλου. Για την ακρίβεια, όχι απλώς αποφεύγει, αλλά τηρεί σιγή ιχθύος για το θέμα της υγείας, πολλές φορές ισχυριζόμενο πως η συζήτηση για την παχυσαρκία βλάπτει τον ψυχικό κόσμο των γυναικών και πως οι γυναίκες ήδη γνωρίζουν το καλό τους. Συμφωνώ, μπορούν να γνωρίζουν το καλό τους και να αποφασίσουν αυτές ποιό είναι, εάν τους δοθεί η ευκαιρία να σκεφτούν καθαρά, αντί να υποβάλλονται σε αυτόν τον καταιγισμό διαφημίσεων που τις ωθεί στην υπερκατανάλωση των εμπορευμάτων που στολίζουν ό,τι μπορεί να στολιστεί.
Οι μαύρες πλούσιες μπούκλες, ή το ξανθό ομπρέ, τα ακρυλικά νύχια με στράς, το άι- λάινερ, το σκούρο κόκκινο κραγιόν, τα μαύρα ημιδιαφανή κολάν που αφήνουν να φαίνεται το πικάντικο στρινγκ, δεν αλλάζουν την συνολική εικόνα του σώματος, δεν ανοίγουν τις πόρτες στην αγορά εργασίας, δεν βελτιώνουν την υγεία της υπέρβαρης γυναίκας. Ακόμα και στον ερωτικό τομέα, είμαι σίγουρη πως ανάμεσα σε αυτές γυναίκες που παίζουν το παιγνίδι της αποκαλυπτικής και στολισμένης εμφάνισης, υπάρχουν μερικές που θα ήθελαν η αυτοεκτίμησή τους να μπορεί να γίνει αντιληπτή χωρίς να αναγκαστούν να βάλουν το κολάν και το ελαστικό μπλουζάκι που δείχνει και το πλούσιο στήθος τους αλλά και το πάχος στην κοιλιά τους. Δεν χρειάζεται να αναφέρω καθόλου ότι η αποκάλυψη του σώματος ως τακτική είναι έτσι κι αλλιώς μη βιώσιμη λύση καθώς περνούν τα χρόνια και προστίθενται δεκαετίες στο σώμα.
Επομένως, μήπως είναι η ώρα το φεμινιστικό κίνημα να αναθεωρήσει και επαναδιατυπώσει τους στόχους του Body positive κινήματος και να διαχωρίσει την θέση του από την Αγορά; Αν δεν το κάνει ο φεμινισμός, ποιός θα το κάνει; Μόνο για το φεμινιστικό κίνημα οι γυναίκες δεν είναι ούτε εμπόρευμα, ούτε θέαμα, αλλά άνθρωποι.
(γράφει η Melusine)
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου