Η κουλτούρα της πριγκίπισσας γύρω μας ( μέρος 1ο)

Τελευταια συνέβη ένα περιστατικό στην δουλειά. Μια συνάδελφος γύρω στα 32 είχε γενέθλια, έκανε πάρτυ και την άλλη μέρα μας έδειξε τις φωτογραφίες από το πάρτυ της. Φίλοι, διάφορες φιλες της κυρίως, μια πολυόροφη τούρτα φτιαγμένη λες με φρου-φρου, μικρά βεγγαλικά στα χέρια όλων, σαμπάνια με χρυσό περίβλημα, πιατάκια με χρυσά μοτίφ, χρυσά χάρτινα ποτηράκια, στην μέση η εορτάζουσα … και στο κεφάλι της μια τιάρα. Ναι, μια λεπτοφτιαγμένη τιάρα γεμάτη μικρά διάφανα στρας που τα μοτίφ της κάλυπταν όλο το μπροστινό μερος της κεφαλής. «Φοράς τιάρα»; την ρώτησα. «Ε, αν δεν είμαι πριγκίπισσα στα γενέθλιά μου και στον γάμο μου, πότε θα είμαι;» μου απάντησε. Το θέαμα της φωτογραφίας και η απάντησή της θα ήταν γελοία αν ήταν έως 18 χρονών, αλλά επειδή είναι 32 χρονών, είναι τρομακτικά.

Πώς είναι αυτή η συνάδερφος, τι τύπος είναι, πώς θα την περιέγραφα εγώ πριν από αυτό το περιστατικό; Μοιάζει με πολλές νέες συναδέλφους στα βασικά, διαφέρουν στο τι χρώμα μαλλιά έχουν και τι χρώμα αυτοκίνητο, όμως πολλές από αυτές είναι λες και βγήκαν από το ίδιο καλούπι εμφάνισης, ιδεών και ενδιαφερόντων. Η προκείμενη έχει όλα τα αντικειμενικά γνωρίσματα της ικανής γυναίκας πάνω της: έχει τελειώσει την σχολή της στα 4 χρόνια, έχει μεταπτυχιακό, αυτοκίνητο από τα 18 που πέρασε στο Πανεπιστήμιο και είναι μέλος σε μια ομάδα ποίησης κοινωνικού μέσου δικτύωσης. Είναι επίσης πολύ-πολύ ενημερωμένη στα trend της στιγμής : λεπτή, ελαφρώς γυμνασμένη, με καταϊσια μακριά μαλλιά πρώην ομπρε, μακιγιάζ άψογο στους 40 βαθμούς υπό σκιάν, νύχια από μανικιουρίστα, τατουάζ με δυο δελφινάκια στον βραχίονα, μικρή πλαστική εγχείρηση στην μύτη, μακριά φορέματα αεράτα με αποκαλυπτικά σκισίματα έως ψηλά στον μηρό, ίσια πέδιλα με στρας, τεράστιο ρολόι με ροζ χρυσό μπρασελέ. Ποιό είναι το πρόβλημα με αυτήν την συνάδελφο;  Φαίνεται στην ομιλία και στην εμφάνιση πλαστή, πάντα σύμφωνα με την μόδα και πολύ βαρετή. Είναι ολόκληρη στημένη. Δεν έχει πάνω της τίποτα απολύτως που να μην είναι βγαλμένο από σελίδα φετινού περιοδικού, τίποτα που να μην ακουμπάει μόνιμα τον βαθμό τελειότητας που προσφέρει η επαγγελματική φροντίδα, τίποτα που να το έκανε ή να το σκέφτηκε μόνη της, κόντρα στο ρεύμα. Όταν μιλάει, επίσης δεν φαίνεται να λέει τίποτα δικό της, συζητάει μόνο τα θέματα που είναι επίκαιρα και χρησιμοποιεί τις φράσεις που είναι κι αυτές επίκαιρες και κατά κάποιο τρόπο μεγαλειώδεις, π.χ. «Θεωρώ» αντί για «νομίζω», «δεν ταιριάζει με την αισθητική μου» αντί για «δεν μου αρέσει καθόλου», «δεν είπα αυτό» αντί για «διαφωνώ». Επιπλέον, όταν μιλάει δεν δείχνει να σκέφτεται ποτέ τα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα ως ζητήματα που αφορούν την κοινωνία ή την ανθρωπότητα, αναφέρεται σε αυτά πάντα στον πολύ μικρό βαθμό που την επηρεάζουν προσωπικά, π.χ. οι χαμηλοί μισθοί είναι ένα πρόβλημα, αλλά επειδή το βιώνει κι ίσως φύγει τελικά για το εξωτερικό. Οι πόλεμοι στις γειτονικές χώρες όχι, δεν τους σκέφτεται. Η περικοπή των συντάξεων είναι ένα ζήτημα αλλά πάντα σε σχέση με το πόσο περικόπηκε η σύνταξη του πατέρα της. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας δεν την απασχολεί καθόλου διότι είναι νέα και πολύ γερή, το ότι έπρεπε να κάνει την λεύκανση στα δόντια της ένα μήνα νωρίτερα επειδή έκλεινε για Αύγουστο το ιατρικό κέντρο, αυτό ναι, ήταν βαρύ, το συζητούσαμε μια ολόκληρη εβδομάδα. Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της ισότητας των δύο φύλων, αυτά κατά την γνώμη της λύθηκαν προ πολλού, απλώς «κυκλοφορούν πολλοί άντρες με ψυχολογικά». Περίπτωση να βγει η πριγκίπισσά μας στον δρόμο σε πορεία, δεν υπάρχει, πιστεύει πως η επανάσταση πρέπει να έρθει από μέσα μας, να αλλάξουμε τον εαυτό μας. Γι αυτό διαβάζει βιβλία αυτοβελτίωσης, ίσως παρακολουθεί σεμινάρια φιλοσοφίας και αποκρυφισμού (μαζί με την χορωδία της ή τους ελληνικούς χορούς). Η μόνη πολιτική εκδήλωση που έχει πάει είναι η ολονυχτία στο Σύνταγμα je suis Charli, αλλά ο λόγος ήταν σοβαρός και η διαμαρτυρία έγινε κομψά: σιωπηλή και με αναμμένα κεράκια. Υπογράφει όμως όλα τα petition στο Facebook για την διάσωση του σπάνιου ουρακοτάγκου στην Βόρνεο, κλπ. Με λίγα λόγια, ενώ ζει μέσα στον κόσμο κι έπρεπε να είναι «χωμένη» σε όλα, φαίνεται κατά κάποιο τρόπο αποκομμένη από όλα διότι είναι πάρα πολύ απασχολημένη με τον εαυτό της και δεν προλαβαίνει να ασχοληθεί  με κάτι άλλο. Αυτή και το όμορφο λαχανί πεντακάθαρο αυτοκινητάκι της, φαίνονται συνέχεια κλεισμένοι σε ένα είδος λεπτότατης κρυστάλλινης γυάλας, από όπου όλοι την βλέπουν αλλά κανείς δεν μπορεί να την πιάσει, κι όλους τους βλέπει αλλά δεν τους νιώθει καθόλου. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Μια ένδειξη για το τι συμβαίνει μας δίνει αυτή η παντελώς ανεξήγητη τιάρα. Μια τιάρα στο κεφάλι μιας γυναίκας που είναι ενήλικη και ζει μέσα σε δημοκρατία, δεν έχει καμία απολύτως εξήγηση, εκτός κι αν είναι μέρος μιας κουλτούρας που η κοπέλα μας ασπάζεται και που της λέει από μικρή ηλικία ότι είναι μια πριγκίπισσα. Το είπε και μόνη της «αν δεν είμαι στα γενέθλιά μου και στον γάμο μου πριγκίπισσα, πότε θα είμαι;». Γιατί το είπε αυτό; Προφανώς γιατί της φαίνεται μια πολύ υψηλή θέση, ένα κατόρθωμα, κάτι ζηλευτό, το καλύτερο που μπορεί να συμβεί σε κάποια- γι αυτό και αναγνωρίζει σε όλες τις γυναίκες το δικαίωμα να είναι πριγκίπισσες τουλάχιστον σε λίγες εξαιρετικές στιγμές όπως ο γάμος και τα γενέθλια. Ναι, αλλά πως της κατέβηκε αυτή η σκέψη; Τι σημαίνει «πριγκίπισσα» , τι χαρακτηριστικά έχει η πριγκίπισσα;

Η πριγκίπισσα είναι κάποια που ζει σε μια θέση πάνω από τους άλλους ανθρώπους της χώρας αλλά κάτω από κάποιον άλλον, είναι η κόρη του Βασιλιά, ζει πάνω από τους υπηκόους αλλά κάτω από τον βασιλιά. Επομένως τον ρόλο αυτόν δεν τον ονειρεύονται ποτέ εκείνες που πράγματι κατάλαβαν τι είναι η δημοκρατία και θέλουν να ζήσουν σε ισότητα με τους υπόλοιπους, την ονειρεύονται εκείνες (ας πω απλώς αυτό:)που θέλουν με κάποιο τρόπο να εξαιρεθούν από την μοίρα των πολλών και να ζήσουν πολύ εξαιρετικά, πολύ πάνω από τους υπόλοιπους.

Τι κάνουν οι πριγκίπισσες; Καταρχάς δεν δουλεύουν. Οι άτυχες καθαρίζουν, είτε σκουπίζουν όλη μέρα σαν την Σταχτοπούτα, είτε καθαρίζουν γενικώς το σπίτι σαν την Χιονάτη, την ώρα που κάποιοι άλλοι καημένοι (οι άγνωστοι ή οι μικροσκοπικοί νάνοι) πάνε για δουλειά. Μετά και οι άτυχες και οι τυχερές δικαιώνονται κι ανεβαίνουν στον θρόνο. Όχι μόνες τους κι όχι στον πρώτο και καλύτερο θρόνο ως βασίλισσες, αλλά στον θρόνο της συζύγου του βασιλόπουλου (πρίγκιπα στην νεότερη ελληνική γλώσσα) που τις έσωσε από τις δυστυχίες. Έχουν παλιομοδίτικους και μισογύνικους ρόλους δηλαδή, είναι καταρχάς τα θύματα που δεν μπορούν να δράσουν ώστε να σωθούν μόνα τους, κάποιος άντρας τα σώζει κι από εκεί και πέρα τα καθοδηγεί στον δρόμο που θέλει αυτός κι είναι ο μοναδικός δρόμος της σωτηρίας, ενώ ταυτόχρονα δεν κάνουν κανένα επάγγελμα που να φέρνει τα προς το ζην, βρίσκονται υπό προστασία.

 Πως μοιάζουν οι πριγκίπισσες εμφανισιακά; Α! είναι οι ομορφότερες από όλες. Στοιχεία για τον χαρακτήρα τους δεν έχουμε πολλά, αλλά η ομορφιά τους συζητιέται σε όλο το παραμύθι, χάρη σε αυτήν τις μισούν οι άλλες γυναίκες και χάρη σε αυτήν τις ξεχωρίζει ο πρίγκιπας. Πολύ παλιός ο μύθος της αντιπαλότητας των γυναικών λόγω εμφάνισης. Ο πρίγκιπας καμιά φορά σώζει τις πριγκίπισσες χωρίς την άδειά τους, π.χ. τις φιλάει ενώ κοιμούνται κι έτσι ξυπνάνε. Αυτό σήμερα το λέμε «χωρίς συναίνεση». Άλλες φορές τις περνάει από αυστηρά τεστ ομορφιάς, π.χ. βάζει όλες τις γυναίκες της χώρας να δοκιμάσουν το γυάλινο γοβάκι. Αυτό το λέμε «αστυνόμευση του γυναικείου σώματος».

Στα παραμύθια δεν μας λένε ποτέ τι γίνεται μετά την σωτηρία, απλώς το πριγκιπικό ζεύγος χάνεται στο ηλιοβασίλεμα. Άραγε ο πρίγκιπας θα αγαπάει την Σταχτοπούτα το ίδιο όταν παχύνει από τα πολλά παιδιά και δεν της κάνει πια το γοβάκι, ή θα τη διώξει και θα εκείνη αρχίσει πάλι το σκούπισμα; Ο άλλος  πρίγκιπας θα αγαπάει το ίδιο την Χιονάτη όταν χάσει το χιονάτο δέρμα της μετά τα 30 που αλλάζει το ορμονικό σύστημα, ή θα την στείλει πίσω στους νάνους και θα βρει μια άλλη φρέσκια χιονάτη;

(υπογράφει η Melusine)